Inmiddels ben ik weer veilig aangekomen in het mooie zuiden van Portugal!
Hieronder als voorloper op mijn wekelijkse updates een tekst van mijn hand uit 2011 (!!)
over mijn werkperiodes in en band met Alentejo :
Droom van een
zomeravond (Sonho de uma noîte de verão )
Vorig jaar werd ik verliefd op Portugal, dit jaar bleek
het een blijvende liefde te zijn.
Vorig jaar werd ik uitgenodigd voor een werkperiode in
Portugal, waar ik nog nooit geweest was.
Ik vond in Portugal het typerende, prachtige, sterke
licht ; hetzelfde licht, dat ik normaal zou overdrijven in mijn schilderijen om
het gewenste resultaat te krijgen. Ook vond ik de lange, zwarte schaduwen, die
ik al in mijn schilderijen gebruikte, maar hier zag ik ze ‘in het echt’.
Geïnspireerd door de rivier ‘Ribeiro São Brás’, die hier
stroomt, begon een nieuwe richting in mijn werk. Ik maakte hier voor het eerst
schilderijen in enkel groen en blauw. Vanwege de directe verwijzing van het
groen naar het landschap (gras, bomen) en de referentie van het blauw naar de
rivier (water), kon ik dit onderwerp op een vrije, abstracte manier vertalen.
In mijn werk heb ik altijd de ‘grenzen’ tussen beeld en verf onderzocht, maar
met deze schilderijen ben ik echt op zoek naar ‘de mooiste bloemen die aan de
rand van de afgrond groeien’.
Bij Fundaçao OBRAS vond ik een plek met de voor mij perfecte
voorwaarden om optimaal te kunnen werken. Het is echt fantastisch om gehele
dagen op atelier door te brengen, te schilderen.
Het wandelen door dit mooie landschap, het maken van foto's en geïnspireerd raken door deze landschappen met de mogelijkheid direct daarna in het atelier alle indrukken om te zetten en vast te leggen in verf. Het is voor mij van groot belang om een maand me volledig op mijn werk te kunnen concentreren, de processen worden hierdoor versneld en verdiept.
Het wandelen door dit mooie landschap, het maken van foto's en geïnspireerd raken door deze landschappen met de mogelijkheid direct daarna in het atelier alle indrukken om te zetten en vast te leggen in verf. Het is voor mij van groot belang om een maand me volledig op mijn werk te kunnen concentreren, de processen worden hierdoor versneld en verdiept.
Ik moet ook vermelden dat ik deze beide jaren alleen (in
gezelschap van mijn schilderijen) naar Portugal ben gereden. Vorig jaar heb ik
zowel de schilderijen voor de solo expositie ‘A luz de lua’ in Ēvora, als ook
alle doeken voor de werkperiode vervoerd , die allen horizontaal vervoerd moesten
worden, in verband met de pasteuze, en traag drogende olieverf. Dit jaar heb ik
‘slechts’ de doeken vervoerd, waaraan ik wil gaan werken tijdens deze
werkperiode.
Het is een lange reis met de auto, maar voor mij voelt
het ook als een soort van pelgrimstocht.
Ik ben hierdoor gegroeid als persoon, en als beeldend
kunstenaar. Tijdens zo’n lange reis maak je je hoofd leeg, het zet je aan het
denken over je ervaringen, je inspiraties, je werk, en tijdens de reis zijn er
ook zoveel mooie dingen te zien.
De volledige verandering van omgeving, van de typerende
vlaktes van Nederland, naar de stedelijke gebieden rond Parijs, en na het
passeren van Orléans het platteland met de uitgestrekte velden, tot de heuvels
in de buurt van Biarritz, en zijn rotsachtige, winderige kust, naar de bergen
in de buurt van San Sebastiàn, naar de weidse landschappen in de zuidelijkere
gebieden van Spanje, en de enorme, witte, bijna sprookjesachtige keien, als je
Portugal binnen rijdt.
Vorig jaar toen ik terug reed naar Nederland, had ik een
sterk gevoel dat ik terug moest keren, ik had
het gevoel dat ik nog maar net begonnen was...
Ik beloofde mezelf, dat als ik, na een maand na
terugkomst in Nederland, dit nog steeds zo sterk voelde, ik zou gaan proberen
terug te keren. Ik dacht, dat de vlinders van de 'liefde op het eerste gezicht'
met dit mooie land misschien nog zouden verdwijnen.
Maar het verlangen om terug te keren werd alleen maar sterker,
dus, zelfs binnen een maand, schreef ik een nieuw projectplan. En ik was zo
blij, toen er een uitnodiging volgde om terug te keren.
Dus dit jaar kwam ik terug (2011), weer in maart en april.
Dit is een prachtig seizoen, want als je aankomt, is het nog steeds een beetje
koud, en daarna begint alles te groeien, het landschap wordt elke dag groener
en groener. De eerste bladeren zijn van zo'n ongelooflijke intense kleur groen!
Daarna beginnen de bloemen langzaamaan te bloeien en de weilanden kleuren geel
met bloemen, de vogels zingen en het gras groeit kniehoog, en zelfs de
temperatuur kan gedurende de dag al vrij hoog oplopen.
Het lijkt alsof je de natuur ziet ontwaken uit haar
winterslaap.
Gelukkig bleek het een sterke, blijvende liefde.
Vanaf de dag dat ik de grens van Portugal overreed, was
ik al overtuigd dat dit (wederom) een zeer belangrijke periode voor mijn werk,
en ook voor mij persoonlijk zou worden.
Toen ik aankwam bij Fundaçao OBRAS, voelde het alsof ik
thuiskwam.
Dit gold ook met betrekking tot het werk in mijn atelier
: omdat ik deze ruimte reeds kende, wist ik hoe het licht in de studio binnenviel
(belangrijk voor een schilder) en ik voelde me na zeer korte tijd weer helemaal
thuis. Hierdoor gebruikte ik vanaf het eerste moment de complete oppervlakte
van het atelier (in tegenstelling tot het eerste jaar).
De eerste week, dat ik bij Fundaçao OBRAS was, had ik het
geluk, dat er twee lange wandelingen gepland stonden, zodat ik me volledig kon
laten inspireren door de ontwakende natuur.
Slechts een paar dagen later, kon ik al beginnen met het
maken van schetsen en met schilderen.
Ik heb gehele dagen en avonden schilderend in mijn Portugese
atelier doorgebracht. Het is zo fijn je helemaal onder te dompelen in je werk,
ik kon eindelijk mijn dagen vullen met schilderen, wandelen, fotograferen en het
schrijven van teksten.
Schilderen
Na het verzamelen van inspiratie en foto’s gedurende de
eerste week, gemaakt tijdens de wandelingen, ben ik begonnen met schetsen. Eigenlijk
al binnen een paar dagen had ik schetsen gemaakt voor de drie grootste doeken
die ik in mijn auto kon vervoeren : 100
x 140 cm.
Een van die schilderijen is geïnspireerd door de Ribeiro
São Brás, die dicht bij de residency stroomt. Ik begon het schilderij op te
bouwen met enkel groen en blauw ; het werd een heel ander schilderij, dan de
schilderijen, die ik vorig jaar naar aanleiding van deze rivier heb gemaakt. Om
precies te zijn : nog vrijer en abstracter dan vorig jaar (dit geldt ook voor
de kleine formaat doeken). Deze rivier is een mooi thema, omdat je eigenlijk enkel
de fundamentele lijnen nodig hebt, om een verwijzing op te roepen naar een
figuratieve afbeelding. Dat geeft mij als schilder veel vrijheid, maar het
moeilijke aan al deze mogelijkheden is om daarin niet te verdwalen...
Tijdens de weken, dat ik hier werkte, kon ik zo veel tijd
in mijn studio doorbrengen, dat ik de schilderijen, die ik hierboven reeds
beschreven heb, kon schilderen, maar ik kon ook doorwerken aan mijn zwart-witte
schilderijen, geïnspireerd door de bijna zwarte rivieren, met de witte
wateranemonen, die in de rivier groeiden. Maar ook aan het schilderen van de
donkere bossen, waar het sterke zonlicht in doordringt, en het licht zich een
weg baant. Het licht abstraheert de bladeren, en vreet door de figuratieve vorm
van de bladeren heen ; het laat een pad van licht verschijnen, dat je lijkt te
verleiden de bospaden in te gaan, waarvan je niet weet, waar ze je heen zullen
leiden.
Ik heb ook een paar schilderijen gemaakt zonder enige
schetsfoto, enkel gebaseerd op een lijnschets. Enkel reagerend op wat er
gebeurt tijdens het schilderen ; het landschap rijst op en ontstaat uit de verf.
Azulejos
Ik was en ben ook heel erg geïnspireerd en geïntrigeerd
door de azulejos (de blauwe-witte tegels gemaakt volgens Portugese traditie).
Overal waar ik geweest ben, heb ik deze azulejos bestudeerd (zoals in Lissabon,
Sintra, Redondo, Estremoz en Ėvora ).
Dan droomde ik over de mogelijkheid om deze misschien een
keer zelf te mogen maken, als een eerbetoon aan deze Portugese traditie, en aan
alles wat Portugal mij reeds gegeven heeft.
Met de hulp van Ludger, Carolien en Luis ontmoette ik een
echte meester in de keramiek, genaamd ‘Mestre Xico’. Hij was zo vriendelijk om
me te helpen. Ik wilde graag tegels maken, zo groot als mijn kleine
schilderijen : 40 x 30 cm. ; drie
exemplaren.
Wanneer je keramiek beschildert, zijn de kleuren van de
verf waarmee je schildert totaal verschillend van de kleuren na het bakken.
Bijvoorbeeld; de lila kleur, waarmee ik geschilderd heb, wordt na het bakken de
donkerste, meest karakteristieke kleur blauw van de azulejos.
Ik was geïnspireerd door drie foto's, die ik in Sintra
gemaakt heb, in een van hun mooie parken.
In elke tegel is er een verschillend diagonaal spel ; in
elke tegel abstraheert het licht de vormen van de hoge bomen, die, zonder het
sterke licht, de paden bijna volledig zouden afsluiten. Het licht verleidt je
om de bospaden in te gaan, waar, hoe dieper je het bos in gaat, het des te donkerder
zal worden.
Ik maak ook gebruik van deze werkperiode, om me bezig te
houden met fotografie als autonoom medium, en niet enkel als schetsen voor mijn
schilderijen. Ik heb in Evora acht foto’s laten afdrukken, die ik hier in
Portugal heb gemaakt.
Zeefdrukken
Op basis van foto's van Portugal van vorig jaar, heb ik
een serie van vier zeefdrukken gemaakt, twee zeefdrukken geïnspireerd door de
Quinta da Regaleira in Sintra, een door de pure natuur van Sintra, en één door
het park van het Gulbenkian in Lissabon. Deze zeefdrukken zijn opgebouwd met
eerst een zwart/zilver kleur, tot een zeer lichte, zilveren kleur. De meeste
zeefdrukken bestaan uit vier kleuren.
Deze prenten spelen met de perceptie en betekenis ;
vlakken, die zowel plat als realistisch lijken, afhankelijk van de beweging van
de beschouwer, wanneer deze langs de prenten loopt. De zilveren kleuren veranderen
van gesloten, platte oppervlakken
naar figuratieve, realistische vormen.
Ook dit jaar heb ik tijdens deze werkperiode foto's van
de Quinta geselecteerd, en van het park van het Palacio da Pena (deze bevinden
zich beiden in Sintra) om te dienen als basis voor nieuwe zeefdrukken. In
Nederland zal ik deze zeefdrukken gaan afdrukken, om deze serie verder aan te vullen.
Dit jaar (2011), maar ook vorig jaar, was mijn verblijf
in Portugal erg belangrijk voor de ontwikkeling van mijn werk. Ik ontdekte
blauw en groen als belangrijke kleuren voor mijn schilderijen, er ontstonden blauw-zwarte
schilderijen, die ik voorheen nooit gemaakt had, en die ik zonder deze
werkperiodes in Portugal waarschijnlijk ook niet gemaakt zou hebben. Tevens de gelegenheid om de tijd te nemen om te
experimenteren in mijn atelier en de mogelijkheid om mijn gehele dag in volle
concentratie te wijden aan het schilderen, versnelt mijn ontwikkeling en
verdiept mijn werk.
Ook door het maken van de azulejos (volgens de Portugese
traditie), maar wel (met groot respect) vertaald naar mijn eigen beeldtaal en
geschilderd met traditionele verf gebaseerd op de Portugese pigmenten, op deze
speciaal, met de hand gemaakte, tegels, is een hele nieuwe richting binnen mijn
werk ontstaan. Ik zou heel graag in de toekomst de mogelijkheid krijgen om mij
meer en uitgebreider in deze techniek te kunnen verdiepen.
Het was, wederom, een fantastische ervaring. Ik heb hele
lange dagen gewerkt, en het was zeer de moeite waard om een maand aaneengesloten
te kunnen werken en nieuwe ideeën direct uit te kunnen werken ; dit is
ontzettend waardevol.
En nog steeds...Ik heb nog steeds het gevoel, dat ik nog
maar net begonnen ben me te laten inspireren door het mooie Portugal.
Ingrid Simons
Evoramonte,
Portugal, April 2011
Ps
Sindsdien ben ik nu (2015) voor de zesde keer in het
mooie Alentejo mogen terugkeren en mag ik hier in het Museu do Artesanato e do
Design, Ėvora, mijn vierde solo presentatie
“O azul do Alentejo sob o meu olhar” in Portugal maken met enkel in
Portugal gemaakt keramisch werk.
Tegelijkertijd presenteer ik een overzicht van schilderijen en zeefdrukken van de afgelopen jaren, die ik hier in Alentejo gemaakt heb. De expositie "Raios de Luz” wordt gepresenteerd door het Museu Municipal Prof. Joaquim Vermelho in Estremoz.
Tegelijkertijd presenteer ik een overzicht van schilderijen en zeefdrukken van de afgelopen jaren, die ik hier in Alentejo gemaakt heb. De expositie "Raios de Luz” wordt gepresenteerd door het Museu Municipal Prof. Joaquim Vermelho in Estremoz.
www.ingridsimons.com
ingridsimonsinportugal.blogspot.nl
ingridsimonsinportugal.blogspot.nl
Deze geëxposeerde werken
konden gerealiseerd worden dankzij de geweldige technische ondersteuning van
Mestre Xico Tarefa en Luis Tarefa.